Nadat het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) op 8 juni 2004 besloten had dat voor de morning-after pil Norlevo de receptplicht werd opgeheven en de aangepaste bijsluitertekst op 12 november 2004 werd goedgekeurd is de Norlevo sinds begin 2005 te koop bij apotheek en drogist als zelfzorg medicament. 1 verpakking van de Norlevo kost iets meer dan € 13.
Om vooral jongeren niet op kosten te jagen wordt voor jongeren tot 21 jaar de morning-afterpil vergoed als ze een recept op naam kunnen inleveren bij de apotheek. Ook via aanvullende regelingen van sommige verzekeraars vindt soms vergoeding plaats.
In het eerste kwartaal 2004 werden via de apotheek 20.000 verpakkingen van de Norlevo afgeleverd. In het eerste kwartaal van 2005 daalde dit aantal tot 17.000, echter via de drogist werden 12.500 verpakkingen verkocht. Het totaal aantal verpakkingen steeg daardoor met bijna 50% t.o.v. 2004 tot 29.500 verpakkingen.
Of deze toename van verstrekkingen ook tot een daling van het aantal zwangerschapsafbrekingen heeft geleid is nog niet te zeggen: daarvoor zullen de cijfers van de abortusregistratie moeten worden afgewacht. Uitgaande van ervaringen die o.a. in Frankrijk zijn opgedaan is te verwachten dat 1 zwangerschap wordt voorkómen op 80 verstrekte verpakkingen. Bij een verwachte toename van het aantal verkochte verpakkingen met ca. 40.000 in 2005 worden daardoor 500 ongeplande zwangerschappen voorkómen en aangezien de ervaring heeft geleerd dat de helft van deze zwangerschappen niet gewenst wordt zal het aantal zwangerschapsafbrekingen verminderen met ca. 250.
De opheffing van de receptplicht heeft ook tot gevolg gehad dat het aantal aanvragen voor gratis online recepten via de website van de SAN is afgenomen. Deze afname werd voor het eerst merkbaar in februari (zie figuur 1). De afname is echter minder dan we hadden verwacht. Mogelijk speelt onvoldoende bekendheid over de verkrijgbaarheid zonder recept hierbij een rol. Wel is er een geringe verschuiving in de leeftijd van de aanvragers merkbaar ten gunste van de jongeren tot 20 jaar (zie figuur 2).
Figuur 1: Aantal aanvragen recept morningafterpil via website SAN Figuur 2: Leeftijdsverdeling aanvraagsters De WHO adviseert uit voorzorg een verpakking in huis te nemen
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) adviseert vrouwen om een verpakking van de morningafter pil uit voorzorg in huis te nemen. Deze aanbeveling is gebaseerd op recent geleverd bewijs dat vrouwen meer geneigd zijn de morningafter pil te gebruiken na onbeschermde seks als ze een verpakking in huis hebben dan wanneer ze na mislukte anticonceptie of onverwachte seks alsnog een verpakking moeten gaan halen. Bovendien is uit onderzoek eveneens gebleken dat de frequentie van onbeschermde seks of de keren dat de morningafter pil wordt gebruikt niet toeneemt als de morningafter pil al in huis aanwezig is.
Bron: INFO reports April 2005, issue No.4 www.infoforhealth.org
De morning-after pil kan tot 120 uur (5 dagen) na mislukte anticonceptie nog ingenomen worden
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft in haar adviezen betreffende de morningafter pil naar aanleiding van recent onderzoek aangegeven dat de morningafter pil tot 5 x 24 uur nog kan worden ingenomen en daarmee de periode verlengd van de nu gehanteerde 3 dagen tot 5 dagen. Na 5 dagen wordt de kans op zwangerschap na het innemen van de morningafter pil nog met 60% verminderd!* (met het morningafter spiraaltje is dat bijna 100% vermindering!!). Wel blijft het advies bestaan om zo spoedig mogelijk na onbeschermde seks of mislukte anticonceptie de morningafter pil in te nemen. Iedere 12 uur vertraging verdubbelt de kans op zwangerschap. Bovendien is aanvullende anticonceptie noodzakelijk tot aan de eerstvolgende menstruatie.
Bron: INFO reports April 2005, issue No.4 www.infoforhealth.org
*Ref: Von Hertzen H, Piaggio G, Ding J, Chen J. Low dose mifepristone and two regimens of levonorgestrel for emergency contraception: A WHO multicentre randomised trial. Lancet 360(9348):1803-1810. Dec.7, 2002
Ondanks het innemen van de morningafter pil blijft de kans op een onbedoelde zwangerschap aanwezig. In geval van zwangerschap blijkt de kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap verhoogd. De laatste tijd verschijnen hierover regelmatig casuïstische mededelingen in de vakliteratuur.* Dit is het gevolg van de verminderde beweeglijkheid van de eileider door de invloed van de morningafter pil op deze beweeglijkheid. Dit speelt een rol als de morningafter pil pas ingenomen wordt nadat al bevruchting heeft plaatsgevonden.
In de praktijk betekent dit dat in geval van een zwangerschap na het innemen van de morningafter pil aan deze mogelijkheid gedacht moet worden vooral bij twijfelachtige uitslagen van de zwangerschapstest of bij aanhoudende lichte bloedingen na een korte periode van amenorroe.
*Ref: Basu A, Candelier CK. Ectopic pregnancy with postcoital contraception - a case report. Eur J Contracept Reprod Health Care 2005;10(1):6-8
Gewijzigd email adres van de SAN
Het email adres stanned@knmg.nl komt binnenkort te vervallen. Mocht dit adres nog vermeld staan op uw website of in een rubriek in een (jongeren) tijdschrift waar U aan verbonden bent dan wordt U vriendelijk verzocht dit adres te wijzigen in info@anticonceptie-online.nl
Met vriendelijke groet,
dr. R.J.C.M.Beerthuizen, directeur Stichting Anticonceptie Nederland.
home copyright disclaimer privacy